Grote Kerk Harderwijk

De Grote Kerk te Harderwijk

De concerten van de COV Noord-West Veluwe vinden veelal plaats in de Grote Kerk van Harderwijk. De prachtige foto’s van de kerk op deze website zijn gemaakt door ons oud-koorlid Hein Verburg.

De Grote Kerk deed voor de Reformatie dienst als de Rooms-katholieke ‘Onze Lieve Vrouwekerk’. Op 14 mei 1415 gaf Bisschop Frederik III van Blankenheim van Utrecht vergunning om de oude bouwmaterialen van de St. Nicolaaskerk, net buiten de muur bij de Luttekepoort gelegen, te gebruiken voor uitbreiding van de oude St. Mariekapel in de stad. De St. Nicolaaskerk was eerder dat jaar afgebrand.

Hoge toren
De St. Mariekapel had een grondoppervlak van 30 bij 21 meter. Rond 1435 werd de toren van de nieuwe kerk gebouwd en vijf jaar later was deze voltooid. Voor de toren, die met haar 243 Amsterdamse voet hoger was dan de St. Eusebiuskerk in Arnhem, lieten de kerkmeesters in 1440 twee klokken gieten.

Grote stadsbrand
De Onze Lieve Vrouwekerk werd zwaar getroffen door de grote stadsbrand van 1503. Het gewelf raakte zwaar beschadigd. De grootste tragedie was echter dat veel mensen die naar de ‘veilige’ kerk vluchtten, omkwamen in de brand. Het gewelf kon pas in de zestiende eeuw worden hersteld. Ewolt van Delft beschilderde de gewelven tussen 1560 en 1561 met unieke bijbelvoorstellingen. De schilderingen laten niet alleen allerlei bijbeltaferelen zien, maar onthullen eveneens revolutionaire gedachten die kenmerkend zijn voor de tijd van de overgang naar de reformatie. Bijvoorbeeld: Consummatum est! (‘Het is volbracht!’).

Reformatie
In 1578 vond de Reformatie in Harderwijk plaats, en werd de kerk voor protestantse erediensten ingericht. Sindsdien is er geen katholieke mis meer gevierd.

Noodweer
Tijdens noodweer op 28 januari 1797 stortte de oostmuur van de toren in, waardoor het halve schip werd verwoest. Later volgden de noord- en zuidmuur, waarna met een kanonsschot de westgevel werd neergehaald. Ter afsluiting van de kerk werd een nieuwe westgevel gebouwd. Het huidige schip van de kerk beslaat hierdoor slechts 2/5 van het oorspronkelijke schip.

Unieke schilderingen
In de periode 1967-1980 werd de kerk grondig gerestaureerd. Tijdens deze restauratie kwamen de unieke gewelfschilderingen tevoorschijn. Deze schilderingen, met een pre-reformatorisch karakter, zijn de schilderingen van Ewolt van Delft uit de 16e eeuw, die eeuwenlang verborgen zijn geweest onder vele lagen kalk.

Bezichtiging
De Grote Kerk is (gratis) te bezichtigen in de periode vanaf 30 april t/m half september. Op maandag t/m donderdag van 13.30 tot 16.30 uur. Voor bezichtiging buiten deze periode dient u een afspraak te maken met de koster.